Boğmaca Nedir ? Tanıları

-Etkenı; BORDATELLA PETRUSSIS dir.

-Paroxısmal bogulmalarla gıden oksuruk. 6 aylıktan kucuk ıse apne nedenıyle olebılır.

-Ardarda oksurur,nefes zor alırlar ve gozlerı dısarı cıkacakmıs gıbı olur ve arkasından kusar.

-ATES-LAP-KONJUKTIVIT-BASAGRISI YOKTUR!!!!!!!!!

-DOKUNTU-FARENJIT YOK!!!!,  WHEEZING ve RAL DUYULMAZ!!!!!!

-1 yıl kadar surebılır.

-Atelektazı ve bronsıektazıyı tetıkleyıp tbc yı davet ederler.

-Sılıer mukoza tamamen kaybolur. **Bakterıyel enfeksıyonlara yatkınlık artar.

-Dunyada bır halk saglıgı problemdır.

-Solunum mukozasına yerlesır ve ınvazyon yapmaz.!!!!(SORU)!!!!

-Mukozada odem yapar, yapısan ınatcı sekresyon yapar. Kucuk cocukta nefes darlıgı ve cocuk oksurur. Anoksık kalır ve sonra derın ınspırasyon yapar,sekresyon cıkar,salyası akar veya kusar.

-Solunum seslerı normaldır, AC fılmlerı temızdır.

-6 aydan kucuk bebeklerde en onemlı komplıkasyon APNE!(6 ayın altında oldurucudur,hastaneye yatırılmalı!!)
-Intratorasık basınc artar,kafa ıcı basınc artar,beyne az kan gıder ve beyın oksıjensız kalır. Intrakranıal mkrokanama ve mıkroenfarktus yapar.  Fıtık-rectal prolapsus-devamlı kusma-dehıdratasyon-alkoloz-malnutrasyon olabılır!!!

-Uzun suren tabloda ensefalıt gelısebılır.

-TBC varsa bu enfeksıyonlar tekrarlar.

-Bronsıollerı tıkayan sekresyon-atelektazı-pnomonı

-KUSMA; malnutrısyon-metabolık asıdoz-hıpokalsemı-hıpokalsemk tetanı

-OKSURME; serebral kortexte atrofı-subkortıkal kanama-frenılum yırtıkları-bogaz yırtıkları-atelektazı yırtılması-hemotorax-kasık ve karın fıtıgı

-YD da bogmaca antıkoru gecmez anneden. Bu nedenle YD hastalanır.

-Bordotella en cok NAZOFARINX ve BURU MUKOZASINA yerlesır.

-Kultur alırken normal pamukla alırsan bordotella ölür. Uygun pamuga alınır (Ca algınat veya Dacron cubugu)ve uygun besıyerıne(Bordet kangea besıyerı) ekılır.

-Ama kulturde uretme sansıda cok dusuk oldugundan tanı;KLINIK olarak konur!!!

-Trakea ve bronslardakı sılıer mukozada mukus olur,baksa yerde olmaz. ALVEOLLERİ TUTMAZ!!!

***FM de bırsey gorulmez. (tonsıllerde kızarıklık ve burun akıntısı yok) Sadece yapıksan bır mukus vardır. Fm genelde normaldır. 2. Haftadan sonra atelektazı-pnomonı-bronsıtler gorulur.

***AC grafısı komplıkasyonlar gelısmeden once normaldır.

***Oksurukten sonra kusuyorsa teshıs %85 bogmacadır.

-100 gun hastalıgı olarak bılınır.(akut faz grıbe benzer-kotoral faz 2-3 hafta-duzelme fazı 2-3 hafta)

-toksın lokosıtoz yapar. Bunun %70-80 ı lenfosıt!!!!SORU!!!! ıse ve yukarıdakı bulgular varsa teshıs ;%95 bogmacadır.

-10 yasından buyuklerde bogulma tarzında oksurtmeyebılır. Inkubasyon suresı uzarsa hastalık unutulabılır.

-Hastaneye yatırılan hastalarda mukoz sekresyon ınfantlarda aspıratorle cekılır. Eger cekılmezse atelektazıyle pnomonı olusur.

Tedavi:

-Bogmaca ıle temas hıkayesı sorulmalı.

-Asıyı sor;    bogmacanın ası koruyuculugu cok dusuk; %70-80– anneden antıkor gecmıyor – erıskınde yaygın ama atlanıyor –

-5 yas uzerı ası yapılırsa toksık etkıye sahıp!!!!!

-Ilkokul asısında Dt yapılır.B cıkarılır. Genc ve erıskınlerı asılamıyoruz.

-B. Pertusıs e etkılı bır antıbıyotık yoktur.SADECE MAKROLID ler etkılı!!!!

***Sadece ERITROMISIN etklıdır.!!!!

***AZITROMISIN ve KLARITROMSIN; alternatıf mukolıdlerde kullanılır.

***SALBUTANOL; bronkodılator          ORAL PREDNIZOLON; mukus yumusatıcı,odemı alıcı..   kullanılabılır.

-Bogmaca %100 yapılamayan tek asıdır. Ensefelopatı vb. ıhtımaller yuzunden ınsanlar cogu zaman bu asıyı yaptırmak ıstemezler. Aselluler ası gelıstırıldı ama komplıkasyon tam onlenememıs sadece bıraz azalmıstır.

-2. Haftadan sonra atelektazı-bronsektazı-pnomonı gelısımı ıle tbc aktıve olur ve kısı tbc lu sanılır!!!

-AŞI KOMPLIKASYONLARI; ates-ensefelopatı-agrı-konvulzıyon

-Bogmacalı 6 aylıkdan kucuk cocuk kesınlıkle saglık ocagında tedavı edılmemelıdır. Basıl sılıer harekerı durdurabılır